Saturday, April 23, 2016

रारा कसरी पुग्ने ? How to reach Rara?

ट्रेकिङमा इन्ट्रेस्ट हुने सबैको बकेट लिस्टमा अनिवार्य हुने डेस्टिनेसन हो रारा। तर त्यहाँ सम्म कसरी पुग्ने भन्ने अन्योल भने सबैमा हुन्छ। हामी पनि रारा जानु अगाडि कसरी कुन बाटो हुँदै पुग्ने भन्ने दोधार थियो। अनलाइन मा ब्लगहरु त थियो तर मान्छेहरुले आफु गएको विकल्प मात्र भनेको हुँदा सबैलाई त्यो उपयुक्त हुँदैन थियो। हामी रारा पुगेर आएपछी त्यहाँ सम्म पुग्ने विकल्पहरु के के हुन भन्ने धेरैले जान्न खोज्नु भएकोले यो पोस्ट तयार पारेको छु।

पहिलो तथा धेरै हिंड्न नसक्नेहरु को लागि

१ काठमाडौं बाट नेपालगन्ज सम्म प्लेनमा । फेयर लगभग ५००० । नेपालगन्ज बाट मुगू को ताल्चा विमान्स्थल सम्म प्लेनमा । फेयर लगभग ७५००।
२ ताल्चा बाट लगभग ३ घण्टा हिंडे पछी रारा पुगिन्छ।


हैन म जुम्ला देखी हिंडेर जान चाहन्छु। हिंड्नु को मज्जा बेग्लै हुन्छ। 

जुम्ला सम्म कसरी पुग्ने ?
रारा ट्रेकिङ सुरु हुने ठाउँ हो जुम्ला। प्राय सबैले जुम्लादेखी आफ्नो हिडाइ सुरु गर्छन्। हुन त कसैले दैलेख बाट तथा कसैले हुम्लाको सिमिकोट हुँदै पनि ट्रेकिङ गर्छन् तर सबै भन्दा प्रचलित भनेको जुम्ला बाट जानु नै हो । त्यसो भए जुम्ला सम्म कसरी पुग्ने त ?

काठमाडौं -जुम्ला डाइरेक्ट बस
काठमाडौं देखी जुम्ला सम्म डाइरेक्ट बसमा पुग्न सकिन्छ। बसमा समय लगभग ३६ घण्टा लाग्छ भने भाडा २००० जती।

प्लेनमा
काठमाडौं बाट नेपालगन्ज सम्म प्लेनमा । फेयर लगभग ५००० । नेपालगन्ज बाट जुम्लाको खलङा सम्म प्लेनमा । फेयर लगभग ४२०० ।

हामी गएको
काठमाडौं बाट नेपालगन्ज सम्म प्लेनमा । बिहान ८ बजेको फ्लाइटले ९ बजे तिर नेपालगन्ज पुगिन्छ। त्यहा पुगेर खाना खाने अनी ११ बजे तिर सुर्खेत सम्म हायसमा जाने। भाडा २०० । ३ बजे तिर सुर्खेत पुगिन्छ। त्यो दिन सुर्खेतमै बसेर भोली बिहानै जुम्ला जाने बस चढ्ने । हामी चै त्यही दिन ४:३० को बस चढेर गयौ। राती कर्णाली हाइवेमा गाडी नचल्ने हुँदा त्यो रात दैलेखको पातल खोला भन्ने ठाउँ मा बिताउने। भोली बिहान ५ बजे तिर हिंडेर बेलुका ८-९ बजे तिर जुम्ला पुगिन्छ। जुम्लाको खलङा भन्दा २५-३० कि।मी। वरै पर्छ कालिकोटको नाग्मा भन्ने ठाउँ। त्यहा बाट खलङा र जुम्ला कै सिन्जा उपत्यका जाने बाटो छुटिन्छ। हिंडेर रारा पुग्नेको लागि खलङा बाट भन्दा सिन्जा बाट सुरु गर्नु ठीक हुन्छ किन भने सिन्जा सम्म जाने बस पाईन्छ। त्यसैले सुर्खेतबाट बस चढ्दा सिन्जाको गोठिज्युला सम्म जाने बस चढ्ने । भाडा लगभग १२०० ।

जुम्ला देखी रारा
जुम्ला देखी रारा जाने दुई वटा उपाय छन । मैले माथि उल्लेखित गरे अनुसार सिन्जाबाट हिंड्ने अथवा खलङा बाट डांफे लेक हुँदै हिंड्ने । म्यापको लागि पोस्ट गरिएको तस्बिर हेर्नुहोस्।


फोटो : गुगल इमेज सर्च 

सिन्जा बाट हिँड्ने।
सुर्खेतबाट बसमा आउनेको लागि यो बाटो ठीक हुन्छ किनकी सिन्जा सम्म बसमै आउन सकिन्छ मैले माथि भने अनुसार। राती सिन्जाको गोठिज्युलामा बस्ने । भोली बिहानै त्यहा बाट हिंड्न सुरु गर्ने। बिहान ५-६ बजे हिंड्न सुरु गर्नु भयो भने बेलुका ७ बजे तिर माझघट्ट भन्ने ठाउँ पुग्नु हुनेछ। लगभग १२-१३ घण्टाको हिडाइ अत्यास्लाग्दो पक्कै हुन्छ । हामीलाई पनि सार्है गार्हो भएको थियो। त्यस माथि लुम्काधको भिर र चुचेमारा (३८०० मि ) चढ्न मै हुँ भन्नेलाई पनि गलाउने खालको हुन्छ। दु:ख गरेर १३ घण्टा हिंड्नुको कारण बाटोमा बस्ने कुनै घर त के भेडा चराउने मान्छे भेट्न नि मुस्किल हुन्छ। अर्को अली लामो बाटो पनि छ भन्ने सुनेको थियौँ । त्यो बाटोमा चै बस्ती हरु भेटिन सकिन्छ । तर हामी त्यो बाटो नगएको हुँदा खासै जानकारी छैन। गोठिज्युला बाट हिंड्ने बेलामा स्थानियलाई सोधेर हिड्दा ठीक हुन्छ।

त्यो रात माझघट्टमा बसेर भोली बिहानै १ घण्टा जती हिँडेर रारा पुग्ने।

खलङाबाट हिँड्ने
सिधै खलङा सम्म बसमा वा प्लेन मा आउनेले सिन्जा हुँदै नगएर डांफे लेक हुँदै जानु ठीक हुन्छ। यो बाटो अली लामो छ। पहिलो दिन हिँडेर चौथा गएर बस्ने। अनी दोस्रो दिन पुरै हिड्यो भने बेलुका सम्ममा रारा पुगिन्छ।

रारामा बस्नको लागि डांफे होटल छ। बस्न खान समस्या हुँदैन । हामीले जस्तो टेन्ट लिएर जानु भएको छ भने रारा छेउ मा क्याम्पिङ एरिया भनेर छ। त्यहा बस्दा हुन्छ।
सिन्जा हुँदै रारा पुग्ने ले फर्किदा डांफे लेक हुँदै फर्किनु ठीक हुन्छ। भने डांफे लेक हुँदै रारा जानेले सिन्जा हुँदै फर्किनु ठीक हुन्छ किनकी डांफे लेकबाट तल देखिने खलङा बजार र होराइजनमा लगभग १२० डिग्रीको आर्कमा देखिने हिमालको रेन्ज छुटाउनै नहुने द्रिश्य हो । त्यस्तै गरी चैत देखी जेठ भित्र जानु भएको छ भने चुचेमाराको हिउँमा १ घण्टा जती हिंड्न पाउनुको मजा नै बेग्लै छ।

हाम्रो रारा यात्राको पैलो दिनको संस्मरण पढ्न तलको लिन्कमा जानुहोस् ।
रारा यात्राको पहिलो दिन ।

 

Thursday, April 7, 2016

ओहो। क्या रारा ।। (पहिलो दिन)

जब देखी दिन भरीको हिडाइको थकान मिठो लाग्न थाल्यो, जब देखी कर्णालीको विकटतामा रमाइरहेकी अप्सराको बारेमा पढियो अनी जब देखी आफ्नो देशको भौगोलिक विविधतामा गौरव लाग्न थाल्यो । हो, त्यही बेला देखी हो मलाई रारा जान मन लागेको।

फोटो:मन्जुल भट्टराई
रारा जाने यो इछ्या दिनदिनै बढ्दै गैरहेको थियो। आउँदो चैतमा जसरी पनि जाने मनमनै निधो गरिसकेको थिए। भेरीस्क छाडेर एकै दिन लगप्वाइन्ट ज्वाइन गरेका थियौँ मैले र मन्जुल दाईले । दिउसो खाना खाएर यसो अफिस बाहिर टहलिदा मेरो यो इछ्या पनी सुनाइसकेको थिए मन्जुल दाई लाई। त्यो सुनाउँदा उहामा उत्साह बढेको पाउँथे। र सोच्थेँ अरु २ जना जती हुने हो भने त रमाइलो हुने थियो। दिन बित्दै थिए। एक दिन अफिस पुग्न नपाउँदै मन्जुल दाइले "विनय एउटा सल्लाह गर्नु छ आउ त" भनेर बोलाउनु भयो। "युवराज र मोहन रारा जाने प्लानमा छन जाने हो त?" युवराज दाई र मोहन दाई भेरीस्कमा काम गर्दा चिनेको दाइहरु। मन्जुल दाईका साथीहरु। ओहो ठ्याक्क सोचेकै जस्तो हुने भयो तर त्यही बेला घरमा लुम्बिनी जाने कुरा हुँदैथियो। मैले घरमा एकचोटी कुरा गरेर निर्णय गर्ने कुरा सुनाएँ । घरमा आएर राराका अनेकौँ वर्नन सुनाएर मेरो रारा ट्रेकिङमा समर्थन जुटाउन लागेँ। मेरो कारणले हाम्रो लुम्बिनी यात्रा क्यान्सिल भयो। म रारा जाने भए। लुम्बिनी जान नपाएकोमा म घरका सम्पूर्ण सदस्य सामु माफि माग्न चाहन्छु।

र यसप्रकार बन्यो हाम्रो रारा जाने ग्रुप, जाने भएँ म मेरो ड्रिम डेस्टिनेशन : रारा

नेपालगन्जसम्म प्लेनमा जाने सल्लाह अनुसार चैत ६ गते सनिवार विहान ८ बजेको टिकट काटिएको थियो। म भर्खरै किनेको ट्रेकिङ ब्यागमा माथि पट्टी म्याट र तलपट्टी टेन्ट घुसारेर फुर्तिका साथ निस्किए घरबाट । एयरपोर्ट पुग्दा ७:१५ जती भएको थियो। मन्जुल दाई र युवराज दाई पनि सँगै आइपुग्नुभयो भने मोहन दाई आफ्नो जीवनको पैलो फ्लाइट चढ्न उही लोकल बस चढ्ने पारामा आउनुभयो ७:३५ तिर । भारी झोलालाई लगेजमा पठाएर हामी हतार हतार लाग्यौ प्लेन तिर। भित्र छिर्नु अघी एउटा ग्रुप फोटो खिच्न नभ्याउने कुरै थिएन। खिचियो। सिटमा बसेपछी तेही फोटो युवराज दाईले इन्स्टाग्राम गर्दै फेसबुक तिर नि तेर्स्याउन भ्याए "फ्लाइङ टु नेपालगन्ज फर रारा ट्रेक" भन्दै। मैले पनि "ड्रिम डेस्टिनसन रारा: हेयर वि कम" भन्दै फेसबुके मित्रहरु चिढ्याउने काम गरेँ। र आफ्नो मोबाइल अफ गरिदिएँ। प्लेनको परिचारिका आफ्नो हँसिलो मुस्कान सहित प्रकट भइन र भन्न थालिन , "रन वे मा ट्राफिकको कारण हाम्रो फ्लाइट १५ मिनेटले डिले भएको छ"। र अर्की परिचारिका कुन पत्रीका पढ्नु हुन्छ भन्दै मुस्कान सहित पत्रीका बाड्न थालिन। मैले सोचेँ, यिनिहरुको योग्यताको पहिलो मापकनै यो मुस्कान हुनु पर्दछ, अनी त सकेसम्म आफुलाई हँसिलो बनाउँदैछन यिनिहरु। मैले रिपबलिका छानेँ र ओल्टाइपल्टाइ गर्न थालेँ।

केही समय पछी प्लेन उड्यो। उत्तरतिर लहरै बसेका हिम स्रिन्खलाको छेवै छेउ हामी उड्न थालयौ। विहान को कलिलो घाममा टलल टल्किएका चुचुरा हरु हेर्दै आफ्नो रारा यात्रा सुरु गर्नुको आनन्द बेग्लै थियो। हामीलाई यो एउटा माउन्टेन फ्लाइट जस्तो भइरहेको थियो। काठमाडौंबाट रारा घुम्न जाने सबैलाई म नेपालगन्ज सम्म प्लेनमा जान सुझाव दिन्छु(यदी पहिल्यै जानु भएको छैन भने)। युवराज दाई र म हिमालको साइड पट्टी बसेका थियौ अझ म झ्यालको छेउ मा। पछी हाम्रो सिट पछाडि खाली देखेर मन्जुल दाई र मोहन दाई पनि आउनुभयो। लाङ्टाङ, माछापुछ्रे, अन्नपूर्ण, धौलागिरीका चुचुराहरु चिनियो। अरु लहरै कती हो कती। यही आनन्दमा रमाउदै हामी लघभग १ घण्टा पछी नेपालगन्ज उत्रियौ। प्लेनबाट झर्दा झर्दै सबैले अाआफ्नो घरतिर फोन लाउन थालियो। फोन उठाउन नपाउदै मम्मी आत्तिएको स्वरमा भन्न थाल्नु भो "किन यत्रो बेर सम्म फोन अफ गरेको?"। मैले प्लेनमा बस्ने बित्तिकै मोबाइल अफ गरेको थिए र हाम्रो फ्लाइट २०-२५ मिनेट ढिलो उडेको थियो। घरमा आत्तिनलाई कारण पुगिहाल्यो। मैले सकुसल नेपालगन्ज उत्रे भनेपछी शान्त हुनुभो। 

नेपालगन्ज एयरपोर्टबाट अटोरिक्सामा बसपार्कतिर जाँदै । फोटो:युवराज रिमाल


एयरपोर्टबाट अटोरिक्सामा लगभग ६ कि।मी। मा रहेको बसपार्क पुगेर सुर्खेत जानेको हायसको टिकट काट्यौ। सुर्खेतबाट त्यही दिन प्राइवेट गाडीमा जुम्ला पुगिन्छ कि भनेर बुझ्न थालयौ। एउटा प्राइवेट बोलेरोले सुर्खेतबाट जुम्ला पुगेको भाडा ३२ हजार भनेपछी हामी तर्सियौ। र त्यो दिन सुर्खेत मै बस्ने र भोली बिहान जुम्ला को लागि हिंड्ने कुरा भयो। बसपार्क छेउको होटेल राप्तीमा खाना खायौँ। दाइहरुले मिठो मानी मानी खानु भो मलाई चै ठिकै लाग्यो। त्यस्तै ११ बजे तिर हामी नेपालगन्जबाट सुर्खेतको लागि हिड्यौ। भर्खरै हिमालका अग्ला चुचुरामा रमाएका हामी तराइका विशाल फाँटमा रमाउन थाल्यौँ। अहो , कती सुन्दर छ मेरो देश। कती विविधताले भरिपूर्ण।

बाटोमा जाँदा मैले दाईहरुलाई नेपालको चुरे रेन्ज, महाभारत रेन्ज र हिमालय रेन्ज कसरी लहरै मिलेर बसेका छन भनेर सुनाएँ। र चुरे भन्दा दक्षिण ईण्डियन प्लेट र हिमालय भन्दा पारी युरेसिअन प्लेट भएकाले हामी बफर जोनमा छौ र त्यसैले यहाँ भुकम्पिय जोखिम बढी छ भनेर सुनाइसक्दा दाई हरुले मलाई भुगर्व बिध नामाकरण गर्नुभयो। र पछी पनि भुगोल सम्बन्धी केही सन्दर्भ आएमा हाम्रो भुगर्व बिध लाई सोधौँ भनेर जोक हान्न थालनु भो। सुर्खेत यात्रा पनि सार्है रमाइलोको साथ बितिरहेको थियो। हाम्रो यो यात्रामा सुर्खेतदेखी म नपुगेको जिल्ला सुरु भयो। मलाई याद भएसम्म युवराज दाईको नि त्यही हो । मन्जुल दाई र मोहन दाईलाई चैँ बाँके(नेपालगन्ज ) देखी नै नयाँ थियो। हामी छिन्चु बजार आइपुग्यौ। छिन्चुमा एकछिन गाडी रोक्यो। हामी ओर्लेर केही खाने कुरा खोज्न थालयौँ। एउटा स्टलमा गएर एक एक प्लेट चाट खायौँ। मैले अर्को प्लेट नि चाट मगाएँ । युवराज दाई र मोहन दाईले फ्राइड राइस मगाउनु भो भने मन्जुल दाई जेरी खाने भन्दै अर्को होटेलतिर जानु भो।

३ बजे तिर हामी सुर्खेत पुग्यौँ। हाम्रो योजना त त्यो दिन सुर्खेतमै बस्ने थियो तर बसपार्कमा ओर्लेपछी चारै तिर मान्छे हरुले घेरेर हामीलाई बेग्ला बेग्लाई सुझाव दिन थाले। कोही भन्थे, भोली बिहान हिंडेर बेलुका जुम्ला पुगिदैन आजै जानु ठीक हुन्छ अहिले ४ बजेको गाडीमा। कोही भन्थे मेरो होटेलमा आज बस्नुस् भोली ४ बजे नै गाडी जान्छ तेसैमा जानुहोला। हामीले अर्को के कुरापनी थाहा पायौँ भने कर्णाली हाइवेमा राती गाडी चल्दैन , साघुरो र जोखिमपूर्ण बाटो भएकोले। त्यसैले अहिले ४ बजे हिंड्ने गाडी पनि अली पर पुगेर रोक्छ र सबैजना होटेलमा रात बिताउनुपर्छ। हामीले विचार गर्यौ जहाँ बसेपनी होटेलमै बस्ने भए पछी सुर्खेतमा नै किन बस्नु पर्‍यो बरु बाटो अली छोट्टिन्छ । हामीलाई सुर्खेत सोचेजस्तो राम्रो पनि अली लागिराको थिएन।

सुर्खेतबाट जुम्ला जाने गाडी। फोटो:युवराज रिमाल
यही विचारले हामी ४ बजे को गाडीको टिकट काट्न गयौँ। सिट लगभग भरिसकेको रहेछ। जसोतसो अगाडि पछाडि गरेर ४ वटा सिट त मिल्यो तर हामी सँगै नहुने भयौँ भनेर अली खल्लो लागिरको थियो। ठिकै छ भनेर हामी केही खाने कुराको खोजीमा हिड्यौँ। बसपार्क बाहिरको एउटा होटेलमा छिरेर समोसा, सेल र एक एक वटा चिसो खायौँ। युवराज दाई र मोहन दाई गाडी मा खाने भनेर वियर खोज्न हिंड्नु भयो भने हामी दुई जना चैँ गाडीमै गएर सिट मिलाउने भनेर फर्क्यौँ। धन्यवाद दिनैपर्छ गाडीको मान्छेलाई, हामीलाई अगाडि पछाडि हुने गरी सिट मिलाइदिए। आफ्नो सिट हामी सँग साट्न तयार भएका मान्छे लाई पनी धन्यवाद । र ४:३० तिर हामी सुर्खेतबाट जुम्लाका लागि प्रस्थान गर्यौँ। युवराज दाई र मोहन दाई बि साइडको १,२ मा मन्जुल दाई र  म ३,४ मा। साँझको समय, हल्का उकालो, भर्खरै गरेको पिच बाटो, दाँया बाँया जङल अनी क्लासिक हिन्दी गीत । हामी त्यसै त्यसै झुम्न थाल्यौँ। अझ एक समयमा खुबै सुन्ने गरेको "आँख हे भरी भरी" भन्ने गीतले मुटुको केन्द्रमै स्पर्श गर्‍यो। हिन्दी गीत पछी लोक दोहोरीको पालो आयो। मैले नसुनेका थुप्रै गीत हरु बज्न थाले । अगाडि युवराज दाई त एक एक हरफ नछुटाइ गाउदै हुनुदोरैछ। सब अच्चम्मित भइयो।

गाडीको भाईले मलाई सोध्यो "सरहरु रारा जान लाग्नु भएको?" मैले हो भनेँ। "एकबारको जुनीमा घुम्नु पर्छ सर, विदेशीहरु आएर हाम्रो देश घुम्छन हामी चै आफ्नै देश पनि घुमेको हुँदैनौँ।" भाईको कुराले घत लाग्यो , हाँसेर सहमती जनाएं।  

लगभग ३ घण्टा हिंडेपछी ७:३० तिर गाडी दैलेखको पातलखोला भन्ने ठाउमा रोकियो। हामीले त्यो रात बिताउने ठाउँँ। जम्माजम्मी १०-१५ घर होटल भएको ठाउँ थियो त्यो। हामी ओर्लने बित्तिकै एउटा होटल साहुले बस्ने कोठा देखाइदियो। खाना पनि त्यही खाने भइयो। खाना पाकुन्जेल हामी चन्द्रमाको उज्यालोमा टहलिने विचारले हिंड्न थाल्यौँ। चिसो चिसो मौसम, टहटह लागेको चन्द्रमा, हिंड्न रमाइलो भयो। फर्केर खाना खायौँ। हामी जती जती उत्तर लाग्थ्यौँ, खाना तेती तेती मिठो लाग्दैथियो।

रारा यात्राको पहिलो दिनलाई मैले ९ रेटिङ दिए। दाइहरुको नि तेस्तै थियो। यो हाम्रो जीवनको अविस्मरणिय यात्रा बन्ने छाटकाट देखिसकेको थिएँ मैले। एउटा ठुलो खाटमा खाँदमखाद गरेर, रारा कस्ती होलिन भन्दै हामी पल्टियौँ। कती बेला निदाइयो पत्तो भएन।

(पहिलो दिनको संस्मरण अली लामो भएकोमा क्षमा चाहन्छु। हरेक पलहरु यती रमाइला थिए कि मेरो स्‍मृतिमा मोती झै टल्किरहेका थिए। कुनै छुटाउन मन लागेन। दोस्रो दिन देखी संक्षिप्तमा हुनेछ। )

Friday, March 4, 2016

Being a Red

Frustrated, Enraged, Bored to death, and all of a sudden, ecstatic, full of hopes, a feel like new dawn: that’s what it feels to be a Manchester united fan these days. But one thing that tops this list of attributes is: Nostalgic. Those eye pleasing fast counter attacking football seem long gone, those late comebacks that trigger adrenaline rush is a distant memory.

For a fan like me who grew being treated with the Sir Alex Ferguson era, its been a total new territory. Unsure of what to expect from upcoming match, speculating how Lvg’s certain tactics cost us a game, unsatisfied with the ugly win but satisfied for 3 points(however it came), yeah these describe my mental state on most weekend(and few of the champions league night as well ;) ).

An epitome of late comeback that comes to my mind. A game between Manchester united and Newcastle played on boxing day of 2012. A goal scoring frenzy where Newcastle took the lead early on. After a dramatic 90 minute, it ended 4-3 for United and the final goal was scored by none other than our Chicharito in the 90th minute. After he scored the winner, the commentator says, “Cream always rises to the top”. It still resounds on my ear as a sweet melody.






A Robin van persie’s deflected winner against City in a 3-2 home win, 8-2 thrashing to the gunners, these are some of the gems around the dusk of Ferguson era. However, it was not full of roses every time. A home humiliation of 6-1 by the noisy neighbor, a 4-4 draw against everton in a match where we were leading by 2 goals that ultimately cost us the premiere league title on goal difference. But there was this aura about our spirit. That never say die attitude, that so called fergie time. These are the brightest stars twinkling in my sky of memory.

Fast forward couple of years and 3 managers(including an interim one), I happened to sleep during one of the goal less match and when I woke it was still goal less and those side ways passing and high possession was still going on. Well, I must say there are some occasional bright spots as well. A vintage Manchester United 3-0 home thrashing to Stoke, a henry-esque goal for Martial in his debut against bitter rival Liverpool, rise of Rashford as future star and his 2 goals PL debut. These are the things that have kept our blood “red” and running.